Szumy uszne (ang. tinnitus) to problem, którego codziennie doświadcza około 10-15% społeczeństwa. Jedna czwarta z tej grupy cierpi na tak dokuczliwe szumy uszne, że szuka pomocy medycznej. Jest wiele rodzajów szumów usznych. Mogą się różnić tym, jak brzmią, głośnością, a także dokuczliwością. Pacjenci określają je najczęściej jako „dzwonienie w uszach”.
Czym są szumy uszne?
Szumy uszne to nazwa percepcji dźwięków takich jak dzwonienie, buczenie lub syczenie, gdy dźwięki te nie występują w otoczeniu. Mogą się pojawiać kilka razy w miesiącu albo wielokrotnie w ciągu dnia. Mogą trwać kilka chwil albo kilka godzin, a nawet stale, bez chwili przerwy – nawet w czasie snu. Pacjenci zgłaszają epizodyczne przypadki, które nie są uciążliwe oraz stałe szumy, negatywnie wpływające na ich codzienne funkcjonowanie. Szumy uszne przybierają wiele różnych postaci, na przykład dzwonienia lub „ćwierkania”, buczenia albo klikania. Niektórzy słyszą powtarzające się albo pulsujące szumy. Aby mówić o szumie usznym musi on posiadać trzy cechy.
Niemal każdy człowiek w swoim życiu doświadcza czasami szumów usznych, nawet z normą słuchową. Może być to spowodowane ekspozycją na duży hałas np. podczas koncertu, który znika po kilku godzinach albo następnego ranka. Może też pojawić się spontanicznie, bez żadnego powodu i zniknąć pojawił równie nagle i szybko. Wiele osób uważa, że tak właśnie pracuje zdrowy układ słuchowy. Jednak w momencie, gdy szum uszny zaczyna negatywnie wpływać na nasze codzienne funkcjonowanie należy szukać pomocy medycznej.
Błędne koło
U wielu osób ciągły szum uszny może powodować niepokój oraz zdenerwowanie. Gdy wystąpi to negatywne połączenie, może zacząć się cykl wpływający na inne obszary mózgu, włączając w to układ limbiczny (odpowiedzialny za emocje) oraz autonomiczny system nerwowy (reakcje fizyczne/cielesne). To zjawisko znane jest pod nazwą błędnego koła.
Mimo że w większości przypadków szumy uszne są niegroźne, należy skonsultować je ze specjalistą, jeśli występuje przynajmniej jeden z poniższych czynników:
Czy można wyleczyć szum uszny?
W niektórych przypadkach, gdy przyczyna szumu jest znana, np. nawyki żywieniowe lub efekty uboczne stosowania leków, odpowiednie postępowanie może zmniejszyć, a nawet całkowicie wyeliminować szumy uszne. Choć najczęściej nie ma prostego lekarstwa, to są dostępne liczne możliwości terapii, które przynoszą ulgę. Wiele reklam przekonuje, że skuteczne mogą być wyciąg z miłorzębu japońskiego, witaminy, zioła itp. Warto jednak zaznaczyć, że wciąż brakuje na to prezencyjnych dowodów, występuje za to ryzyko wystąpienia negatywnych skutków ubocznych. Przed zażywaniem tych środków należy skonsultować się ze specjalistą posiadającym wiedzę i doświadczenie w leczeniu pacjentów z szumami usznymi.
Doświadczony protetyk słuchu powinien poinformować o dostępnych metodach terapii. Z racji, że każdy szum uszny jest inny, ważne jest, aby indywidualnie dobrać program terapeutyczny, który będzie odpowiadał konkretnym potrzebom danego pacjenta i spełniał jego oczekiwania.
Jakie opcje leczenia są dostępne?
Dostępnych jest wiele rodzajów terapii, każda może być w inny sposób pomocna dla osób cierpiących na szumy uszne. Nie zamierzamy rekomendować jednej wybranej metody, jako że każdy pacjent może osiągać różne rezultaty w różnych terapiach. Wybierając plan terapii ważna jest ocena indywidualnych potrzeb i oczekiwań. Jedną z najlepiej znanych terapii jest Terapia Dźwiękami, w której głównym elementem są generatory szumów (TSG) które wzmacniają dźwięki. Oprócz generatorów TSG można stosować inne źródła dźwięków takie jak np. poduszki dźwiękowe, radio, TV itp. jako wsparcie w terapii.
W trakcie Terapii Dźwiękami generator TSG ma ustawioną taką głośność, aby niemal całkowicie maskować szum uszny pacjenta. Pomaga to zmniejszać dokuczliwość szumu usznego poprzez dostarczanie szumów otoczenia, sprawiając, że szum uszny jest trudny do odróżnienia od dźwięków otoczenia i, co za tym idzie, trudny do zauważenia przez mózg. Celem takiego postępowania jest zmniejszenie dokuczliwości szumu usznego przez TSG. Z czasem, w miarę przyzwyczajania do niego mózgu, szum uszny będzie coraz mniejszy. Dzięki temu pacjent odczuwa ulgę.
Inną dobrze znaną terapią jest Tinnitus Retrain Therapy (TRT). W TRT nacisk jest kładziony na edukację oraz sposób, w jaki mózg jest angażowany w postrzeganie szumów. Może ona pomóc w zrozumieniu, skąd pochodzą szumy uszne oraz jak nasze ciało zachowuje się w odpowiedzi na pojawienie się szumu usznego. W rezultacie będziesz przywiązywać mniejszą wagę do szumu usznego, co pozwoli Ci łatwiej z nim żyć. Często Terapia Dźwiękowa jest włączana do terapii TRT, aby zapewnić dwuetapowe leczenie szumów.
Wróć na górę
