Implanty słuchowe to aktywne urządzenia umożliwiające poprawę słuchu w sytuacji całkowitej lub częściowej głuchoty. W zależności od rodzaju i stopnia niedosłuchu, a także umiejscowienia implantu, można wyróżnić następujące rozwiązania: implanty na przewodnictwo kostne, implanty ucha środkowego, implanty ślimakowe oraz – rzadziej stosowane – implanty pniowe. Istnieją także implanty pasywne, do których zaliczamy protezki stosowane w chirurgii ucha środkowego, jednak w dalszej części nie będą one opisywane.
Każdy obecnie stosowany system implantu słuchowego składa się z dwóch części: części wewnętrznej czyli implantu, oraz zewnętrznej – procesora dźwięku. Poniżej znajdują się podstawowe informacje charakteryzujące poszczególne rodzaje aktywnych implantów słuchowych firmy MED-EL:
System BONEBRIDGE może być stosowany w przypadkach niedosłuchu przewodzeniowego lub mieszanego, a także u pacjentów z jednostronną głuchotą. Zadaniem urządzenia jest przetworzenie fal akustycznych na wibracje, a następnie wprawienie w drgania kości czaszki. W ten sposób wibracje pobudzają ślimak, wywołując tym samym wrażenia słuchowe u pacjenta. Transmisja odbywa się więc bez udziału błony bębenkowej i kosteczek słuchowych.
Dodatkowo można dokonać następującego podziału:
implanty aktywne – w których przetwornik drgający umieszczony podskórnie, np. BONEBRIDGE
implanty pasywne – w których przetwornik drgający umieszczony w zewnętrznym procesorze dźwięku, np. BAHA Attract
System BONEBRIDGE firmy MED-EL składa się z procesora dźwięku oraz implantu z przetwornikiem BC-FMT. Charakteryzuje się tym, że implant umieszczony jest całkowicie pod skórą. Transmisja sygnału odbywa się drogą radiową, zatem nie jest to system penetrujący skórę, co zmniejsza ryzyko infekcji skóry i nie wymaga ona stałej pielęgnacji. Poza tym dzięki temu, że przetwornik drgający znajduje się w części wewnętrznej, pacjent nie odczuwa dyskomfortu związanego z naciskiem na skórę dla potrzeb stymulacji, co jest niewątpliwą zaletą.
Kryteria kwalifikacji w przypadku niedosłuchu przewodzeniowego i mieszanego:
Kryteria kwalifikacji w przypadku jednostronnej głuchoty:
System Vibrant Soundbridge firmy MED-EL jest stosowany w przypadkach, gdy z różnych przyczyn nie można używać klasycznego aparatu słuchowego (atrezja, mikrocja, silny efekt okluzji, reakcje alergiczne spowodowane obecnością wkładki, sprzężenie akustyczne, względy estetyczne), a także gdy leczenie w postaci klasycznych operacji rekonstrukcyjnych ucha środkowego nie przyniosły efektu.
System składa się z części zewnętrznej – procesora dźwięku, oraz części wewnętrznej, tj. implantu ucha środkowego z przetwornikiem FMT.
Zasada działania polega na tym, że przetworzony sygnał jest transmitowany w postaci wibracji bezpośrednio do wybranych struktur ucha środkowego (z pominięciem zewnętrznego przewodu słuchowego w torze transmisji sygnału), co przypomina proces naturalnego słyszenia.
W zależności od tego, jaki rodzaj niedosłuchu został u pacjenta stwierdzony, część aktywna implantu zakładana jest na adekwatnych strukturach ucha środkowego:
Kryteria kwalifikacji w przypadku niedosłuchu odbiorczego:
Kryteria kwalifikacji w przypadku niedosłuchu przewodzeniowego i mieszanego:
System implantu ślimakowego SYNCHRONY firmy MED-EL jest rozwiązaniem dla osób z niedosłuchem typu zmysłowo-nerwowego stopnia znacznego do głębokiego oraz dla osób z częściową głuchotą.
System składa się z części zewnętrznej, tj. procesora dźwięku, oraz części wewnętrznej, czyli implantu z linijką elektrod wprowadzaną do ślimaka.
Zadaniem implantu ślimakowego jest przejęcie funkcji uszkodzonych komórek słuchowych ucha wewnętrznego. W tym celu do elektrod implantu przesyłane są impulsy elektryczne, które bezpośrednio stymulacją elektrycznie zakończenia włókien nerwowych w celu wywołania wrażeń słuchowych u pacjenta.
Kryteria kwalifikacji:
W przypadku pacjentów z częściową głuchotą stosowany jest system implantu słuchowego SYNCHRONY EAS, umożliwiający stymulację elektryczno-akustyczną PDT-EAS. Rozwiązanie to jest połączeniem dwóch technologii: słyszenie dźwięków o wysokich częstotliwościach jest przywracane przy pomocy stymulacji elektrycznej, zaś dźwięki o niskich częstotliwościach są wzmacniane akustycznie.
Kryteria kwalifikacji:
System implantu pniowego zapewnia wrażenia słuchowe dzięki stymulacji jąder ślimakowych impulsami elektrycznymi, umożliwiając tym samym odbiór dźwięków pacjentom z niedosłuchem nerwowym lub centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego z powodu NF II.
Cały system składa się z części zewnętrznej, tj. procesora dźwięku, oraz części wewnętrznej, czyli implantu z matrycą elektrod, którą umieszcza się na pniu mózgu w celu bezpośredniej stymulacji jąder ślimakowych.
Należy pamiętać, że w celu uzyskania satysfakcjonujących wyników w zakresie poprawy słyszenia u pacjentów zaopatrzonych w protezy słuchowe, niezbędne jest zapewnienie im właściwej opieki protetycznej czy pooperacyjnej. W przypadku użytkowników systemów implantów słuchowych kluczowym zadaniem tej opieki jest ustawienie parametrów procesora dźwięku tak, by kilkuletnia rehabilitacja słuchowa przebiegała w optymalny sposób. Wymaga to systematycznego, intensywnego treningu prowadzonego pod kontrolą specjalistów, ponieważ operacja stanowi dopiero początek: żeby pacjent zaczął odbierać i rozumieć sens dźwięków docierających z otoczenia, musi m. in. regularnie wykonywać ćwiczenia rehabilitacyjne. Rehabilitacja oznacza więc trenowanie mózgu w zakresie interpretowania sygnałów z implantu słuchowego jako dźwięki i wykorzystania ich do rozwijania umiejętności słuchania, mówienia oraz komunikowania się.
